Klinik pilates, rehabilitasyon başta olmak üzere yeniden hizalama, bozulmuş postürü düzenleme, omurgayı desteklemek ve güçlendirmek amaçlı geliştirilmiştir. Klasik pilatesin aksine bireyleri tek kalıp şeklinde düşünmez, ihtiyaçları belirleyip egzersizi bireye özgü modifikasyonlar sunarak herkesin egzersiz yapmasına olanak sağlar.

Kişinin omurga kaslarında kuvvet ve esneklik artışı sağlarken nefesi düzgün kullanmayı öğreterek kalıcı postürel bir eğitim kazandırır. Ağrı sınırında vücudun izin verdiği ölçüde egzersiz yaptırır ve kapasiteyi kademeli olarak arttırır.

Pilates, izometrik, eksentrik ve konsentrik kas kontraksiyonnu içeren çoklu kas sinerjilerinden oluşmaktadır. Lumbopelvik stabilizasyon, kararlılık, omurganın segmental mobilizasyonu, omuz, dirsek, kalça, diz, ayak bileği mobilizasyonu ve stabilitesi, koordinasyon ve dengenin üzerinde durmaktadır.

Pilates Prensipleri ve Önemi Nelerdir?

• Farkındalık
• Denge
• Nefes
• Konsantrasyon
• Merkez
• Kontrol
• Etkinlik
• Akış
• Doğruluk
• Uyum

FARKINDALIK

Pilates, beden farkındalığıyla başlayarak zihin-beden bağlantısını uyaran bir ortamda uygulanır. (Isacowitz 2014, 6)

Hepimiz zaman içinde postüral yanlış hizalamalar, yanlış hareket paternleri ve kompansasyonlar geliştiririz. Bunların farkında değilsek, bunları nasıl düzeltebiliriz? Bir kişi ne kadar az farkında olursa, bu sorunlar o kadar şiddetli hale gelebilir.

Kişinin kendisinin düzgün olduğunu zannetmesi ve uyarılıp düzeltilmeden aynı hatalı duruşla egzersize devam etmesi ile doğru postüre ulaşma imkanı olmayacaktır. Beden zihin farkındalığı pilates için bir numaralı parametredir .

DENGE

Kas iskelet sisteminde meydana gelen rahatsızlıklar asimetrilikler oluşturur. Buda vücudun dengesini bozar birçoğumuz daha güçlü bir tarafa ve daha zayıf bir tarafa sahip olduğumuzdan tek taraf hakimiyeti veya dominantlığı orta hat bozukluğu oluşturabilir.

Dengesizlikler aynı zamanda rekreasyonel ve mesleki pozisyonlar ve hareketler tarafından meydana gelir. Bazı kasların aşırı derecede çalıştığı diğerlerinin yetersiz kullanıldığı pozisyonlarda bunlara sebep olabilir.

Farklı derecede zorluklar ve pozisyonlarla inşa edilen yeni denge pozisyonları pekiştirilir ve kalıcı düzgünlük amaçlanır.

NEFES

Beden zihin ve ruhu arasındaki bağlantı tüm harekete yönlendiren motordur ve pilates yönetiminin kaynağında yata. nefes almak yaşamın ilk işi ve sonuncusudur hayatımız buna bağlıdır nefes almanın aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir çok fizyolojik avantajı vardır

• Kanı oksijenlendirir.
• Toksinleri serbest bırakır.
• Dolaşımı artırır.
• Zihin ve bedeni sakinleştirir.
• Konsantrasyonu kolaylaştırır.
• Hareket için ritim sağlar.
• Hedeflenen kasların aktif edilmesine yardımcı olur.

Klinik pilates core bölge kasları dediğimiz pelvik taban kaslarına oldukça önem verir. Bu kasın kasılması diyaframla doğrudan bağlantılıdır.Doğru solunum paternleri ile yapılan egzersiz core bölgeyi daha aktif hale getirir. Bu nedenlerden dolayı pilates ve Rehabilitasyonda en iyi sonuçları elde etmek için doğru nefes almak çok önemlidir.

KONSANTRASYON

Zihin beden bağlantısı nedeniyle sadece belirli bir kas veya kas grubuna dokunmak veya bu gruba konsantre olmak daha doğru ve yoğun aktivasyonuna neden olabilir. Klinik pilates egzersizlerinin etkili olması için sadece belirli kasların harekete alınmasına değil aynı zamanda doğru vücut hizalamasına da odaklanmak önemlidir egzersizler boyunca doğru hizalamanın ve stabilizasyonun sürdürülmesine odaklanmak istenen eylem için uygun kas gruplarının harekete katılmasını sağlar ve gereksiz zorlanmayı önler.

MERKEZ

Pilateste merkez; Core (güçevi ) dediğimiz iç destek sistemidir. Rehabilitasyonda lokal kas sistemi olarak da adlandırılır. Gövdenin derin iç kasları olan bu kaslar transversus abdominus, multifidus, pelvik taban kası ve de diyaframdır. Klinik pilates ve rehabilitasyonda bu dört kas grubunun doğru dizilimi ve de optimal kas tonusunda olması önemlidir  bu yüzden klinik pilates de merkeze yoğunlaşmayı temel alır.

KONTROL

Kontrol kaslar üzerinde zihin kontrolü ile başlar. Hareketlerimizi kontrol etmek için hangi kasları ihtiyaç duyduğunu öğrenmek ve egzersizler boyunca kontrolü sürdürmek pilateste önemli bir kavramdır. Klinik pilateste kişinin hareketi yapması değil durumuna göre modifiye edilen en doğru ve kontrollü şekilde yapması esastır.

ETKİNLİK

Bu prensip bize enerjiyi korumayı ve fonksiyonel görev veya hedefe ulaşmak için sadece gerekli kasları kullanmayı öğretir hareket patenlerimizdeki verimsizlik fonksiyonel göreve terstir ve sonuçların yanı sıra dengesizlik ağrı ve yaralanmalara yol açabilir. Amaç sonuç ilişkisi göz önünde bulundurarak ; kişinin egzersize en uygun kası kullanmasını ve egzersizi en iyi performansla yapmasını isteriz.

AKIŞ

Pilatesteki tüm prensipler gibi akışta hem fiziksel hem de zihinsel çağrışımlara sahiptir fizyolojik olarak akış kas aktivitesinin kusursuz zamanlaması olarak anlaşılabilir. Kas kasılmasında optimal zamanlama olmadığında gerginlik veya ağrı görülür çünkü bazı kaslar aşırı kullanılır ve gergin olur.

DOĞRULUK

Doğruluğu elde etmek için genellikle belirli kasların veya kas gruplarının izolasyonu ile takip edilen tam kas entegrasyonu gereklidir.

Daha derinden zihin beden algısı ateşlenerek yapılan hareketler , daha doğru ve de verimli olacaktır. Klinik pilateste yanlış paternlerin , postürlerin kırılması doğru olanların yerleştirilmesi esas olduğu için hareketlerde tam doğruluk esastır .

UYUM

Tıbbi geçmişe sahip olanlarımız için yaralanmaları iyileştirmek ve sportif performansı artırmak amaçlı pilates kullandığımızda anlaşılması gereken en önemli şey pilatesin sadece egzersiz olmadığıdır.

Klinik pilates egzersizleri kişinin kapasitesini ve yeteneklerini baz alarak kademeli ilerlediği için kişilerin adaptasyonu daha çabuk olur. Bu da egzersizi kalıcı hale getirmede önemli bir adımdır. Örneğin belinde çok şiddetli ağrıya sahip olan birisi; egzersiz yapması halinde ağrısının tetikleneceği endişesini taşır.

Semptomları ve de ağrı nedenini bilen fizyoterapistlerce modifiye edilerek verilen egzersiz kişinin egzersize ön yargısını azaltacak ve uyum yeteneğini arttıracak bu da dolayısı ile egzersizi yaşam biçimi haline getirecektir.

KLİNİK PİLATES, HANGİ RAHATSIZLIKLARDA KULLANILABİLİR?

• Omurga problemleri olan bireylerde ( bel fıtığı, bel kayması, omurga eğrilikleri: skolyoz, kifoz, kifoskolyoz, spinal kanal daralması gibi… )
• Omurga cerrahisi  sonrası oluşan kuvvet kayıplarında,
• Eklemsel rahatsızlıklarda,
• Osteoartirit (Kireçlenmelerde),
• Osteoporozda,
• Protez cerrahisi sonrası  (total kalça protezi, total diz protezi… ),
• Yumuşak doku yaralanmalarında,
• Fibromiyalji gibi kas rahatsızlıklarında,
• Genitoüriner rahatsızlıklarda,
• İnkontinanslar (idrar kaçırma, dışkı kaçırma), tam dışkılayamama, ağrılı dışkılama, cinsel fonksiyon bozukluklarında, kronik ağrılı alt karın rahatsızlıklarında,
• Hamilelikte ve sonrasında,
• Sporcu sağlığında ve de rekreasyonel aktivitenin gerekli olduğu durumlarda…

bu liste daha da uzatılabilir. Kişinin sağlıkla alakalı her sorununa göre modifiye edilen egzersiz repertuvarına sahip klinik pilates, sağlıklı kişilerde de emosyonel zihinsel  ve ruhsal iyilik için uygulanablir.

KLİNİK PİLATES EGZERSİZLERİ NASIL PLANLANIR?

Matwork ve reformer pilates içinde yapılan egzersizleri ayrı ayrı yapabileceğiniz gibi beraber de uygulayabilirsiniz. Kişinin vücut ağırlığını daha çok kullandığımız mat egzersizlerinde toplar çemberler ağırlıklar lastikler foam roller gibi ekipmanlar kullanılabilir. Reformer da ise makinenin sahip olduğu yayların bazen yardımı ile bazen direnci ile çeşitli hareketler düzenlenir. Mat serisinde olduğu gibi ilave ekipmanlar fizyoterapist tarafından ihtiyaç halinde kullandırılır. Kişinin seviyesine bağlı olarak her harekette ayarlanabilen yay dirençleri sayesinde egzersize uyumu arttırır.

Haftada en az 2 seans olmak üzere kişinin kapasitesi ve isteği doğrultusunda seans ayarlaması yapılabilir. Terapistin öngörmesi halinde ev ödevleri ile egzersizde devamlılık sağlanır.